Beste toekomstige sollicitant

Beste toekomstige sollicitant,

De eerste tekenen van economisch herstel beginnen zich langzaam, als de eerste zichtbare knopjes aan het begin van de lente, te openbaren. De markten stabiliseren langzaam en bedrijven openen langzaam weer hun deuren. Ho ho, wacht nog even, niet direct je CV op een vacaturesite plaatsen of je ontslagbrief gaan typen. Ik snap best dat de economische recessie niet de meest positieve kant van jouw werkgever heeft getoond. En natuurlijk begrijp ik dat het tijd is voor een volgende uitdaging of de salarisverhoging die je nu al jaren is belooft. Maar voordat wij elkaar gaan ontmoeten, wil ik toch graag wat met je delen.

Ik, net als veel van mijn collega’s, heb inmiddels kennis mogen maken met een paar honderd van jouw beroepsgenoten, middels een wervings- en / of selectiegesprek. Door selectie, opleiding en training, aangevuld met het opbouwen van ervaring via duo-gesprekken, heb ik mij voorbereid om een zo’n goed mogelijk beeld van jou te krijgen in een zo’n kort mogelijke tijd. En ik zou het erg waarderen als jij je ook enigszins voorbereid op misschien wel de belangrijkste ontmoeting in je carrière bij mijn bedrijf. Want aan het eind van de dag, ben ik voor een groot deel bepalend of je wel of niet in aanmerking komt voor de functie waar je op solliciteert.

Kijk, tegenwoordig maken we je het (in de ICT-sector) al niet echt moeilijk meer. Je hoeft van ons geen mooie, handgeschreven, duidelijk onderbouwde sollicitatiebrief meer te schrijven. Ook vragen we je niet om een nette, goed gestructureerde curriculum vitae op te stellen, een enigszins leesbaar overzicht van je kennis en je ervaring is al voldoende. Sterker nog, wij vragen je niet eens meer om bewust bij ons bedrijf te solliciteren, het plaatsen van het eerder genoemde ervaringsoverzicht op Monsterboard, Computable of NationaleVacaturebank.nl is voor ons voldoende om contact met jou op te nemen.

Als de voorgaande handelingen hebben geleid tot een afspraak voor een wervings- en / of selectiegesprek, hoeveel moeite is het dan om je enigszins voor te bereiden. Dat je in ieder geval de website bekijkt van het bedrijf waar je mogelijk een jarenlange relatie mee aan gaat. Of wat informatie over de achtergrond van het bedrijf verzamelt. Dat je wat ruwe kengetallen in je hoofd hebt, zoals leeftijd en omvang. En als je helemaal goed uit de verf wilt komen, wat research doet naar mij als gesprekspartner. Dat je er voor zorgt dat je in ieder geval net zoveel weet over het bedrijf als ik over jouw persoon. En echt… het curriculum vitae van mijn bedrijf staat gewoon op Internet, zoals je hier en hier kunt lezen.

Als je je huiswerk hebt gedaan, dan heb je al een grote voorsprong bereikt. Ik hoop nu alleen dat je die voorsprong niet in één keer teniet doet door een slechte eerste indruk te maken. Want in de eerste minuut (en misschien nog wel sneller) dat wij elkaar treffen bouw ik, net als veel van mijn collega’s, een indruk op waarvoor we in de rest van de tijd vooral nog bevestiging zoeken. De eerste indruk is overigens geheel functie-afhankelijk. Voor een sterk technische functie als technologie specialist hechten we veel minder waarde aan uitstraling, zelfverzekerdheid en communicatieve vaardigheden, terwijl het ontbreken van deze elementen bij een functie als software architect een cruciale rol gaan spelen. Dus ook al solliciteer je niet dagelijks en begrijp ik best dat het een spannend moment voor je is, laad je helemaal op zodat je in die eerste minuut het beste van jezelf kunt laten zien.

Je hebt een eerste indruk bij me achter gelaten, we hebben wat oppervlakkig geconverseerd (je hebt toch wel wat gezegd, nietwaar?) op weg naar het koffieautomaat, en eindelijk zitten we rustig in een kamer. Nu komt jouw kans, dit wordt jouw moment, als ik je de simpele vraag stel: “Wat weet je al over ons bedrijf?”. Je kunt nu de bal inkoppen, boven het maaiveld uitsteken, etc., door kort een schets te geven van die dingen die jou het meest in ons bedrijf aanspreken. Nee, je kunt zelfs opvallen door iets meer te vertellen dan het feit dat wij een ICT-dienstverlener zijn!

Ik geef je de gelegenheid om even tot rust te komen, door een kort praatje te houden over de achtergrond van ons bedrijf. Eveneens afhankelijk van het niveau van interpersoonlijke vaardigheden die in relatie tot de functie wordt verwacht, kijk ik hoe je inspringt op de schets die ik jou van het bedrijf geef. Hoor je het stilzwijgend allemaal aan om vervolgens op mijn volgende vraag te wachten of hebben we een levendige discussie over de wijze waarop mijn bedrijf werkzaam is. En ook hier haal je weer veel voordeel uit het beetje voorbereiding dat je hebt gedaan.

In het informatieve wervingsgesprek sta ik helemaal tot je dienst als het gaat om het beantwoorden van alle vragen die je nog hebt. Ik hoop dan ook wel dat je vragen hebt, en het liefst vragen die je niet direct van de website hebt kunnen lezen. Het is namelijk voor 90% jouw gesprek, jouw invulling en vanaf mijn kant ga ik mijn uiterste best doen om een zo’n helder en duidelijk beeld van die zaken te schetsen die jij graag wilt weten. De overige 10% van het gesprek gebruik ik om te kijken of een opvolgend selectiegesprek überhaupt zin heeft en niet uiteindelijk afketst op eenvoudige zaken als salariswensen, secundaire arbeidsvoorwaarden of een totale mismatch met de functievereisten. Ehh, je hebt toch wel nagedacht over je wensen qua salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden, nietwaar?

Bij aanvang van een selectiegesprek is jouw eerste indruk nog meer van belang dan bij het informatieve wervingsgesprek. Samen met een collega wordt van ons namelijk verwacht dat we een uitspraak gaan doen over jouw geschiktheid voor een functie en jouw niveau binnen de grenzen van die functie. We hebben, door de capaciteitentest die je hebt afgelegd, inmiddels voldoende vertrouwen in de voor jouw functie belangrijke capaciteiten, zoals analytisch inzicht, abstract probleemoplossend vermogen, logisch redeneren en het kunnen omgaan met complexe instructies. Daarnaast hebben we, door de PAPI (Personality and Preference Inventory) scan, een goed beeld van jouw de voor jouw belangrijke rollen en behoeften. Wat willen we dan nog graag van jouw weten?

Als eerste wil ik graag zien of jouw communicatieve, sociale en interpersoonlijke vaardigheden aansluiten bij de functievereisten. Enerzijds door heel goed te kijken naar je houding en gedrag voor, tijdens en na het gesprek, maar ook door je bepaalde scenario’s voor te leggen die ons meer inzicht geven in de resultaten van de PAPI scan. Ik wil je hier alleen maar vragen om jezelf te zijn, niet meer, niet minder. Een PAPI scan is nooit goed of slecht, maar een gesprek loopt vaak desastreus af wanneer je jezelf anders / mooier voor probeert te doen dan je eigenlijk bent. Ik hoor liever dat je een goed beeld van jezelf hebt, en inzicht hebt in de risico’s van minder sterke eigenschappen, dan dat je een uitvlucht probeert te zoeken uit onze vraagstelling en waarschijnlijk tegen een lamp aan loopt.

Ten tweede wil ik graag zien op welk niveau jouw (voor de functie relevante) kennis zich bevindt. Over het algemeen knoop ik een gesprek met je aan over een aantal specifieke onderwerpen die nauw gerelateerd zijn aan je functie, of vraag ik je een onderwerp voor mij te verduidelijken. Ik begin daarin op een heel algemeen niveau, maar naarmate de tijd verstrijkt krijgt het gesprek steeds meer diepgang. En het gesprek gaat net zo diep tot het moment waarop jij het niet meer weet. Dat geeft niet, want dat is precies het moment waarop ik wacht. Want naast de inschatting van jouw kennisniveau, wil ik nog iets veel belangrijkers van jou zien. Hoe reageer je op het moment dat je het niet meer weet? Op dat moment zie ik namelijk dat je één van de volgende dingen gaat doen:

• je gaat steeds abstractere en vagere termen gebruiken, waarbij je eigenlijk steeds hetzelfde blijft zeggen, maar in andere bewoordingen. Wees je bewust van het bereiken van jouw grenzen, wanneer ik meerdere malen om verduidelijk van jouw antwoord vraag;
• je gaat gokken, waarbij pijnlijk zichtbaar wordt dat je de klok nog hebt horen luiden, maar geen idee hebt waar je de klepel moet zoeken. Over het algemeen zegt de twijfel waarmee je jouw antwoorden verpakt genoeg over de grens die net is bereikt;
• je gaat (al dan niet bewust) liegen, en vertelt vol verve en overtuiging de verkeerde dingen. Als ik vervolgens een aantal toetsende wedervragen stel, besef je dan terdege dat ik niet altijd een manager ben geweest, en misschien meer weet dan jij verwacht;
• je geeft het gesprek een andere wending en stuurt deze richting een onderwerp waar je meer kennis en ervaring over hebt. Hoewel dit, indien goed wordt uitgevoerd, een interessante gesprekstechniek is, wordt je over het algemeen met een wedervraag weer terug naar de oorspronkelijke vraagstelling geleidt;
• je geeft duidelijk aan dat jouw grens over dit onderwerp is bereikt, het liefst met een toevoeging hoe je normaliter jouw kennis over het onderwerp in korte tijd kan vergroten.

Het mag duidelijk zijn dat de laatste reactie de enige juiste is. Natuurlijk weet jij dat! Iedereen reageert toch op die wijze? De ervaring leert helaas dat het laatste punt hooguit wordt ingezet, wanneer ik na een aantal mislukte pogingen ingrijp in het gesprek, en aangeef dat het geen schande is om toe te geven wanneer je iets niet weet. Het gaat in je carrière namelijk niet de laatste keer zijn dat je iets niet weet, aangezien onze klanten een unieke gave hebben om de meeste complexe situaties aan ons voor te leggen.

Als laatste wil ik zien waarom jij voor ons bedrijf wilt werken. Is het de match qua cultuur, de normen en waarden die wij nastreven of de mogelijkheden die we bieden. Het salaris of de promotiemogelijkheden? De sfeer en uitstraling? Wat drijft jou als persoon en op welke wijze kan ik of ons bedrijf jou helpen in het verwezenlijken van die ambitie? En vraag je af wat het effect op het beeld dat ik inmiddels van jou heb gekregen als je dergelijke vragen beantwoord met “Tja, jullie waren eigenlijk de eerste die mij belden”.

Zo, je weet nu wat ik van je verwacht. En wat ik niet van je verwacht. Het is nu aan jou om het waar te maken. Het blijft spannend voor je, echt waar, en dat begrijp ik best. Maar, toekomstige sollicitant, ik hoop dat ik het hiermee toch weer een stukje gemakkelijker voor je heb gemaakt.

Met vriendelijke groeten,

Marco

Bookmark It

Hide Sites